DISNEYLAND DISNEYLAND

Król filmowych kreskówek Walt Disney siedział kiedyś na ławce w parku Griffith w Los Angeles i przyglądał się zabawie dwóch swoich córeczek – Diany i Sharon. Pomyślał wtedy, że istnieje duże zapotrzebowanie na taką organizację wolnego czasu, by w jednym parku, przez cały dzień mogliby korzystać z maksimum atrakcji i bawić się zarówno dzieci jak i dorośli. Tak zrodził się pomysł na Disneyland.

Pierwszy taki park rozrywki wybudował Walt Disney na 64 hektarach wykupionych w pobliżu miasteczka Anaheim, położonego na południowy wschód od Los Angeles. Do dziś odwiedziło go ponad 600.000.000 osób.

Już wiele lat wcześniej miał on okazję zapoznać się z masowymi miejsca rozrywkami. Jego ojciec pracował w roku 1893w Chicago przy organizacji światowej wystawy Worlds Columbian Exposition.. Ekipy poszczególnych państw biorących udział w wystawie prezentowały sceny związane z historią narodów, Gości po terenie wystawy woziła specjalna kolejka, prezentowano pokazy walk Dzikiego Zachodu.

Inspiracją powstania Disneylandu był także słynny park Davida Edena w Michigan.

Pierwszy Disneyland został otwarty w niedzielę, 17 lipca, 1955 roku. Dzień ten był dla organizatorów wielkim świętem i zapowiadał się jako dzień radości, ale pozostał w pamięci jako „czarna niedziela”. Na otwarcie zaproszono 28.000 osób, ale drugie tyle weszło z fałszywymi biletami. Upał był niespotykany, 38⁰ C. Szpilki pań wbijały się w roztopiony asfalt. Jednocześnie pracownicy wodociągów ogłosili strajk. Aby umożliwić funkcjonowanie toalet, zamknięto fontanny z pitną wodą. Ponieważ otwarcie sponsorowało Pepsi, brak pitnej wody uznano za cyniczne zmuszanie do kupna napojów tej firmy. Wyciek gazu spowodował zamknięcie po południu niektórych atrakcji parku. Walt Disney, ratując reputację przedsięwzięcia, zaprosił wszystkich uczestników otwarcia na bezpłatne korzystanie z atrakcji parku w następnym dniu, w poniedziałek, Przybyło około 50.000 osób.

Pierwszy Disneyland szybko został akceptowany i stał się znany w całym świecie. We wrześniu roku 1959 Nikita Chruszczow, który przebywał w USA przez 13 dni, miał tylko 2 życzenia – spotkać się z Johnem Wayne i zobaczyć Disneyland.

Kilka lat po otwarciu kalifornijskiego Disneylandu Walt Disney zorientował się, że największe zyski związane z tą formą rozrywki nie są udziałem organizatorów, a przedsiębiorczych hotelarzy, którzy wykupili tereny wokół parku i pobudowali dobrze prosperujące domy noclegowe. Okazało się również, ze dla osób zamieszkałych wschodnie tereny USA było za daleko do Disneylandu położonego w pobliżu Los Angeles. Większość Amerykanów zamieszkuje ziemie na wschód od Missisipi ale stanowili oni tylko 5% odwiedzających park.

Powstała myśl zbudowania parków rozrywki we wschodniej części USA. Walt Disney miał już pomysły na parki tematyczne, wśród których wyróżniał park, któremu nadał nazwę Eksperymentalny Prototyp Społeczności Jutra (Experimental Prototype Community of Tomorrow – EPCOT)

W listopadzie 1963 roku wsiadł w samolot i podczas lotów szukał miejsca na parki rozrywki we wschodnich terenach USA. Wybór padł na Florydę. Na południu tego półwyspu, w centralnej jego części, wokół niewielkiego wówczas miasteczka Orlando, wykupił ponad jedenaście tysięcy hektarów pod budowę wielkiego centrum rozrywki. Te w znacznym stopniu pokryte lasami tereny, z licznymi jeziorami, były słabo zaludnione i tanie, bo w większości bagniste. Przed rozpoczęciem budowy przekopano kanały odwadniające i uzupełniono trakty dojazdowe.

Pierwszy z parków rozrywki, Magic Kingdom, otworzono tutaj w roku 1971. Dokonał tego brat i wspólnik Walta Disneya, Roy, bowiem sam projektodawca zmarł w 1966 roku. W niecałe 3 miesiące po tym otwarciu zmarł także Roy Disney. Zdążył jeszcze uzgodnić, że. na cześć słynnego brata powstające centrum rozrywki będzie nazywało się „Walt Disney World”.

Następcy Disneyów realizowali kolejno plany rozbudowy „Świata Walta Disneya”. Powstały: EPCOT w roku 1982, Disney Hollywood Studios w roku 1989, Animal Kingdom w roku 1998, Sea World, a także pola golfowe i kilka nieco mniejszych, tematycznych parków rozrywki.

Idea Disneylandów ogarnęła inne rozwinięte gospodarczo kraje i narody. W 1992 roku. 30 km od Paryża otworzono przynoszący Francuzom spore dochody Disneyland Resort Paris, złożony z dwóch parków rozrywki. Jeden o tematyce filmowej. W drugim prezentowane są Krainy: Odkryć, Fantazji i Przygody. Można tu też popływać starym parowcem, przejechać się górniczą kolejką i pospacerować po replikach starych miasteczek.

Refleksje

Szkoda, że w Polsce nie mamy parków rozrywki z prawdziwego zdarzenia. Spełniałby także ważną rolę edukacyjną i pewnie przynosiły dochody. Były projekt wybudowania takiego pod Warszawą, a nawet na Górkach Czechowskich w Lublinie. Nic jednak nie zapowiada byśmy w przyszłości mogli się cieszyć własnym Disneylandem. Pozostaje odwiedzać tego typu parki za granicą.

Miałem okazję zobaczyć 6 dużych parków rozrywki. Pierwszym było „Universal Studio” w Los Angeles (Hollywood). Tematyka filmowa. Chociaż wiele rozrywek było adresowanych do dzieci i chociaż byłem już w wieku mocno dojrzałym, bawiłem się świetnie. Połknąłem bakcyla i postanowiłem, że zobaczę jeszcze inne. W Walt Disney World na Florydzie cieszyłem się oglądając atrakcje w Magic Kingdom, EPCOT, Animal Kingdom i Disney Hollywood Studio. W San Diego pokazy tresury morskich zwierząt w Sea World. Dość by podzielić się wrażeniami.

Nie sposób opisać wszystkich atrakcji, choćby jednego z tych parków. Jest ich w każdym z nich wiele. Mam nadzieję, że w klimat Disneylandów wprowadzą moje zdjęcia. Należy tylko żałować, że nie można tym sposobem przekazać charakterystycznej dla parków dynamiki akcji. Niezależnie jednak od ich rodzaju mają one pewne wspólne cechy:
– Zabawa na cały dzień. W każdym parku jest tyle do zobaczenia że potrzeba na to 12 godzin. Nie można sobie planować, że pójdę do parku po południu, bo straci się wiele.
– Wszystkie atrakcje w cenie jednego biletu.
– Sieć hoteli wokół parku lub centrum rozrywki.
– Bezpłatny transport pomiędzy hotelem a parkiem.
– Ogromne parkingi, podzielone na sektory, z których wagoniki kolejki na kółkach dowożą pod samo wejście.
– Wewnątrz parku sieć barów i restauracji,
– Doskonały i atrakcyjny transport wewnątrz rozległych terenów parku.
– W każdym parku kilka teatrów – krytych i na wolnym powietrzu, na których co parę godzin odbywają się przedstawienia.
– Parady. W każdym parku po jego ulicach odbywają się parady. Maszerują przebierańcy – zależnie od tematyki parku, maszerują także zwierzęta.
– Fajerwerki. O 2100 w każdym parku przez 10 minut gości żegna wspaniały pokaz sztucznych ogni.
– Wokół Ciebie ciągle coś się dzieje. Wita Cię Gapcio i królewna Śnieżka, kowboje strzelają z coltów, na ulicy grupa młodych osób ubranych w XIX-wieczne stroje śpiewa stare, melodyjne piosenki, Drakula szczerzy do Ciebie długie kły. Wsiadasz w łódź, płyniesz pomiędzy skałami, spadając wodospadem zostajesz zmoczony wodą, a po obu stronach strumienia ruszają się i ryczą tyranozaury, pterozaury i cała jurajska zwierzyna. Jedziesz kolejką przez tunel i trafiasz na trzęsienie ziemi. Wszystko się wali, wielki krążownik szos spada Ci na głowę i „cudem” zatrzymuje się na gzymsie. Ale przed Tobą ściana ognia, na szczęści zalewa ją woda, która podchodzi prawie pod stopy.

Te ostatnie opisy, to tylko przykłady wielkiego teatru, jaki bez przerwy odbywa się w parkach rozrywki. Rodzaj atrakcji zależy od tematyki. W Magic Kingdom maszerują wszystkie postacie kreskówek Disneya, w Animal Kingdom słonie, wielbłądy i szereg przyciągających uwagę zwierzątek.

EPCOT zwiedzałem w roku 2000. U wejścia była znakomita futurologiczna wystawa witająca XXI wiek, Oczywiście, jak wszędzie, wszystko się ruszało, wszystkiego można dotknąć, wszędzie można wejść.

Większa część tego parku znajduje się wokół sporego jeziora. Goście zwykle przemieszczają się statkami. Współczesny EPCOT odbiega dość znacznie od wizji, jaką miał Walt Disney. Nie on jeden na świecie marzył o eksperymencie stworzenia Wspaniałej Społeczności Jutra. Tutaj taka wizja także okazała w praktyce się nie do zrealizowania.. W tej części EPCOT nieco przypomina międzynarodowe targi, choć sprzedaję się tu tylko rozrywkę i narodowe dania. Każda część parku została zagospodarowana prze inne państwo. Włosi wybudowali tutaj plac Św. Marka, Francuzi wieżę Eiffla. W części chińskiej grupa kilkudziesięciu nastolatków prezentuje wspaniały pokaz ćwiczeń gimnastycznych na tle repliki pekińskiej Świątyni Nieba.

Nawet Maroko ma swoją piękną ekspozycję której stale coś się dzieje..

Polska w EPCOT nie jest reprezentowana.

Miejmy nadzieję, że kiedyś dołączymy do tej Społeczności Jutra.

Leszek Szczepański