Pora roku sprzyja wycieczkom krajoznawczym. Polska jest piękna przez cały rok i zwiedzania godna. Weźmy chociażby pod uwagęSandomierz. Miasto o tysiącletniej historii, leżące nad Wisłą, na krawędzi Wyżyny Sandomierskiej, na malowniczych wzgórzach poprzecinanych lessowymi wąwozami. Taką eskapadę odbyłam ostatnio w „rodzinnym sosie” i postanowiłam polecić innym. Od zaraz!
Od zaraz też przypominam, że Sandomierz to żywy świadek historii i kultury naszego Państwa. Narodu. Po powstaniu państwa polskiego obok Krakowa i Wrocławia, pełnił funkcję sedes regni principales, czyli był główną siedzibą władcy. Później stał się stolicą Księstwa Sandomierskiego, a następnie województwa.
W murach sandomierskiego zamku podpisany został m.in. akt elekcyjny Lwowa, zaś w Kamienicy Oleśnickich w 1570 roku zawarto tzw. „zgodę sandomierską”, na mocy której przedstawiciele polskich luteran, kalwinów i braci czeskich opracowali obowiązujący katechizm. Kres wspaniałości miasta położyły zabory, które sprawiły, że miasto stało się siedzibą garnizonu, a Wisła od wieków łącząca, stała się rzeką graniczną. Miasto w 1818 r. zostało stolicą diecezji. W okresie międzywojennym .
Tyle historii. Teraz inne istotne fakty. Zespół urbanistyczno-architektoniczno-krajobrazowy Sandomierza należy do trwałego dziedzictwa zarówno narodowej, jak i europejskiej kultury. Na stosunkowo niewielkiej powierzchni sandomierskiego Starego Miasta znajduje się ponad 120 zabytków wszystkich stylów i epok.
W trakcie jednego dnia można do woli nasycić oczy pięknem tego miasta nad Wisłą. Zrobić nieco zdjęć utrwalających wspomnienia. Popatrzcie ….
————————————————————————————————————————-Pomnik Historii „Sandomierz – historyczny zespół architektoniczno – krajobrazowy” tworzą liczne zabytki należące do najwyższej klasy dzieł architektury, rzeźby i malarstwa. Najcenniejsze z nich to:
– gotycka kolegiata, obecnie katedra pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Panny Marii z freskami w stylu rusko – bizantyńskim,
-znajdujący się nieopodal gotycki dawny dom mansjonarzy zw. Domem Długosza,
–późnoromański kościół pod wezwaniem św. Jakuba z klasztorem dominikanów,
– średniowieczny układ urbanistyczny miasta z prostokątnym rynkiem i geometryczną siatką ulic, otoczony pozostałościami murów miejskich z zachowaną gotycką Bramą Opatowską,
–jeden z kilku zachowanych w Polsce gotycko-renesansowych ratuszy miejskich,
– barokowy gmach szkoły jezuickiej zw. Collegium Gostomianum,
– dawne klasztory reformatów i benedyktynek.
————————————————————————————————————————-
Oprócz szczególnych wartości zabytkowych, Sandomierz wyróżnia się wartościami przestrzenno – krajobrazowymi. Miasto jest malowniczo położone na skraju nadwiślańskiej wysoczyzny. Na kilku wzgórzach rozdzielonych wąwozami m. in.: Wąwozem Królowej Jadwigi i Wąwozem Piszczele.